نگاهی به ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر

نگاهی به ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر(UPR) کارکرد ضعیف و کم تاثیر کمیسیون حقوق بشر در پیشبرد و تشویق احترام به حقوق بشر در جهان و نظارت بر وضعیت حقوق بشر در کشورها از یک طرف و بی اعتبار شدن روز افزون کمیسیون تحت تاثیر عضویت کشورهای ناقض حقوق بشر و اعمال نفوذ آنها در تصمیم گیریها از طرف دیگر در کنار سوءاستفاده ابزاری و سیاسی از این نهاد حقوق بشری از مهمترین دلایل انحلال کمیسیون حقوق بشر و تاسیس شورای حقوق بشر به جای آن است.متعاقب تاسیس شورای حقوق بشر توسط مجمع عمومی در سوم آوریل 2006 و بر اساس ماده 6 بخش اجرائی قطعنامه مزبور ، این نهاد موظف گردید تا در اختیارات ، فعالیت ها وساز وکارهای کمیسیون حقوق بشر سابق بازنگری و ساختار شورای حقوق بشر را بر اساس فرآیند جدید طراحی و سازمان دهی نماید. در ساختار پیشنهادی شورای حقوق بشرکه در پنجمین نشست شورا در تاریخ 28 خرداد ماه 86 با اجماع اعضاء به تصویب رسید ، رویه ای   دائمی بنام ساز و کاربررسی دوره ای و جهانی موسوم به Universal Periodic Review (یو.پی.آر) بنیان گذاشته شد که در چارچوب آن وضعیت حقوق بشر کلیه کشورها در دوره های مشخص مورد بررسی قرار می گیرد .ساز و کار مزبور بعنوان مهمترین ابزار نظارتی شورای حقوق بشر با هدف نظارت ، ارتقاء و حمایت از حقوق بشر در تمامی کشورها و مبتنی بر گفتگو و همکاری بوده و بر مبنای اطلاعات قابل اتکاء و هدفمند و رفتار برابر با تمام دولتها استوار می باشد . قرار است با استفاده از این ساز و کار و بر اساس یک برنامه منظم تعهدات و پایبندی های  حقوق بشری تمام 192 کشور جهان (در حال حاضر) مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند . فرآیند ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی بررسی بنحوی است که کشورهای تحت بررسی در یک گفتگوی تعاملی و متقابل در برابر جامعه جهانی بررسی بنحوی است که کشورهای تحت بررسی در یک گفتگوی تعاملی و متقابل در برابر جامع جهانی بطور کامل درگیر مباحث حقوق بشری خود می گردند .1- کمیسیون حقوق بشر به موجب قطعنامه شماره 5 مجمع عمومی مصوب سال 1946 زیر نظر شورای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ملل متحد تشکیل و پیشبرد و تشویق احترام به حقوق بشررا دنبال می نمود.2- قطعنامه شماره 251/60 مصوب 3 آوریل 2006 .A/HRC/5/L.34- در کمیسیون حقوق بشر روند بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها و نظارت کمیسیون بر نحوه اجرای معاهدات حقوق بشری توسط اعضای جامعه بین المللی به صورتی بود که تنها وضعیت تعداد اندکی از کشورها در کمیسیون حقوق بشر مورد بررسی قرار می گرفت و کمیسیون مزبور به صورت ابزاری در دست قدرت های بزرگ برای اعمال فشار علیه تعدادی از کشورها عمل می نمود.برای شناخت هرچه بیشتر از سازو کار بررسی دوره ای و جهانی حقوق بشر در کشورها ضروری است ضمن آگاهی از علل و عوامل شکل گیری ساز کار مزبور ، اهداف و اصول آن نحوه انتخاب کشورها برای بررسی دوره ای و جهانی ، نحوه بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها ، نحوه انتخاب گروه تروئیکا و روش کار آن در برابر گروه کاری ، روش کار بررسی گزارش کشورها در جلسه شورای حقوق بشر و نحوه پیگیری گزارش نهائی مورد تشریح قرار گیرد . ذیلا در خصوص مسائل فوق توضیح داده خواهد شد.الف-  مبنای ساز وکار بررسی دوره ای یو.پی آرمبنا و اساس بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها در چارچوب ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی به شرح ذیل است:1 منشور ملل متحد2 اعلامیه جهانی حقوق بشر3 معاهدات حقوق بشری که کشورها به عضویت آنها در آمده اند4 تعهدات دواطلبانه دولتها از جمله تعهداتی که در چارچوب انتخابات و اعلام نامزدی کشورها برای عضویت در شورا داده می شود5 حقوق بین الملل بشر دوستانه در موارد قابل استناد به آنب- اصول ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی یو.پی.آردر ساز کار بررسی دوره ای و جهانی که در سند نهاد سازی شورای حقوق بشر مشخص شده است ، اصول ذیل مورد توجه طراحان بوده است:1 ارتقاء جهانشمولی ، وابستگی متقابل ، لاینفک بودن ، وابسته به هم بودن تمامی حقوق بشر2 ایجاد مکانیزمی مبتنی بر هدفمندی ، اطلاعات قابل اتکاء و گفتگوی تعاملی3 تضمین پوشش جهانی و رفتاری برابر با تمامی کشورها4 ایجاد یک روند بین دولتی بر محور اعضای سازمان ملل متحد5 درگیر نمودن کامل کشور بررسی شونده در موضوع حقوق بشر6 لزوم برخورداری از یک سیستم مکمل و بدون تکرار مکانیزم های موازی حقوق بشری7 مبتنی بر فرآیندی عینی ، شفاف ، غیر گزینشی ، سازنده ، رفتاری غیر خصمانه و غیر سیاسی8 توانفرسا نبودن برای کشور بررسی شونده و همچنین برای دستور کار شورا9 لحاظ نمودن دیدگاه جنسیتی10 طولانی نشدن و در عین حال واقع گریانه بودن فرآیند بررسی و عدم اختصاص منابع انسانی و مالی زیادی به آن11 عدم کاهش ظرفیت شورا در پاسخگوئی به وضعیت های اظطراری حقوق بشری12 توجه به سطح توسعه یافتگی و ویژگیهای خاص کشورها به هنگام بررسی وضعیت آنها 13 تضمین مشارکت تمامی طرفهای ذیربط از جمله سازمانهای غیر دولتی و نهاد های ملی حقوق بشری در فرآیند برسی وضعیتهای حقوق بشریج- اهدافبر اساس سند نهاد سازی شورای حقوق بشر اهداف ساز وکار بررسی دوره ای و جهانی شورای حقوق بشر بشرح ذیل می باشد:1 ارتقاء وضعیت حقوق بشر در کشورها بر اساس فرآیند همکاری و گفتگوی تعاملی2 انجام تعهدات و پایبندی های حقوق بشری کشورها و بررسی و ارزیابی پیشرفتها و آگاهی از چالشها و مشکلات آنها .3 بالا بردن توان و ظرفیت کشورهای مورد بررسی در جهت حمایت از حقوق بشر در این کشورها4 مشارکت دادن جامعه مدنی و جامعه بین المللی در بهبود عملکرد حقوق بشری کشورها5 تشویق به همکاری با شورای حقوق بشر و ساز و کارهای آن (نظیر رویه های ویژه و رویه های شکایات ) و نهادهای حقوق بشری سازمان ملل (نظیر دفتر کمیساریای عالی)د- انتخاب کشورها1-برای بررسی در چارچوب ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی برای اولین دوره چهار ساله بر اساس قرعه کشی صورت خواهد گرفت. بررسی های در دوره های بعدی نیز بر اساس نوبت بررسی در دوره اول تعیین خواهد شد . این امر مستلزم بررسی وضعیت 48 کشور در هر سال طی سه نشست دو هفته ای گروه کاری خواهد بود. در همین رابطه قرعه کشی برای نوبت بندی بررسی وضعیت کشورها در جریان برگزاری اجلاس ششم شورای حقوق بشر انجام پذیرفت و همه کشورهای عضو سازمان ملل در نوبت بررسی وضعیت خود از سال 2008 تا 2011 بر اساس جدول پیوست قرار گرفتند.  اولین دوره بررسی کشورها چهار سال خواهد بود.2 -در اولین نشست گروه کاری بررسی دوره ای و جهانی وضعیت حقوق بشر که بمدت دو هفته از تاریخ 19 لغایت 30 فروردین ماه 87 (7تا 18 آوریل 2008 ) در ژنو برگزار شد ، وضعیت 16 کشور شامل بحرین ، اکوادر ، تونس ، مراکش ، اندونزی ، فنلاند ،انگلیس ، هند ، برزیل ، فیلیپین ، الجزایر،لهستان ، هلند ، آفریقای جنوبی ، جمهوری چک و آرژانتین مورد بررسی قرار گرفت . در دومین جلسه گروه کاری نیز که از تاریخ 16 لغایت 27 اردیبهشت (5 تا 16 می 2008) برگزار شد وضعیتکشورهای بنین ، فرانسه ، گابن ، غنا ، گواتمالا ، ژاپن ، کره جنوبی ، مالی ، پاکستان ، پرو ، رومانی، سریلانکا  سوئیس ،تونگا، اوکراین و زامبیا، مورد بررسی گروه کاری قرار گرفت .ه- نحوه تهیه و آماده سازی گزارشهااطلاعات قابل استناد برای بررسی وضعیت کشورها در چارچوب ساز و کار بررسی دوره ای و جهانی بر اساس سه گزارش ذیل می باشد :1 گزارشی که توسط کشور تحت بررسی بعنوان گزارش ملی تهیه می شود و حداکثر 20 صفحه می باشد . توصیه شورای حقوق بشر به کشورها این است که این گزارشها از طریق یک فرآیند مشورت در سطح ملی با تمام نهاد های ذیربط صورت پذیرد . شورای حقوق بشر در ششمین نشست خود معیارهایی را برای تهیه گزارش ملی تعیین نموده است تشریح روش ها و فرآیند مشورت های انجام شده Stakeholders با نهاد های ذیربط در تهیه گزارش مزبور ، مورد توجه قرار دادن سوابق کشور تحت بررسی بویژه در خصوص ساختارهای نهادی و هنجاری ارتقاء و حمایت از حقوق بشر شامل قانون اساسی ، قانون گذاری ، سیاستها و حقوق ملی وزیر ساختهای حقوق بشری نظیر نهادهای ملی حقوق بشر شامل اجرای تعهدات حقوق بشری بین المللی قانون گذاری ملی و تعهدات داوطلبانه و همچنین نهادهای ملی حقوق بشری ، آگاهی های عمومی حقوق بشری و همکاری با ساز و کارهای حقوق بشری ، اشاره به دستاوردها و اقدامات مثبت و همچنین چالشها و محدودیتها وتشریح اولویتهای اصلی ملی و طرح های موجود جهت فائق آمدن بر چالش ها و محدودیتها و ارتقاء وضعیت حقوق بشر از معیارهای عنوان شده می باشد .2 گزارشی که توسط دفتر کمیساریای عالی تدوین شده و شامل مجموعه ای از اطلاعات قابل استناد از گزارش نهادهای معاهده ای ، رویه های ویژه و سایر نهادهای مرتبط سازمان ملل متحد می باشد حد اکثر 10 صفحه می باشد3 گزارش خلاصه ای که توسط دفتر کمیساریای عالی از مجموع اطلاعات قابل اتکاء و معتبر ارسالی توسط سازمان های غیر دولتی ، موسسات حقوق بشری ملی ، اتحادیه های کارگری تهیه می نماید و حداثر 10 صفحه می باشد .4 گزارش ملی و دو گزارش تهیه شده توسط دفتر کمیسر عالی بایستی بر اساس قطعنامه شماره 208/53 مورخ 14 ژانویه 1999 به شش زبان انگلیسی ، چینی ، فرانسوی ، عربی ، اسپانیائی و روسی ترجمه و 6 هفته قبل از برگزاری نشست بررسی گزارش کشور تحت بررسی به گروه کاری وضعیتها ارسال گردد.و - نحوه انتخاب گروه تروئیکا و روش کار آن در برابر گروه کاری یو.پی.آر1- بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها توسط گروه کاری یو.پی آر صورت خواهد گرفت . گروه کاری از 47 عضو شورای حقوق بشر ترکیب یافته و ریاست آن به عهده رئیس شورای حقوق بشر می باشد . گفتگوهای تعاملی بین کشور بررسی شونده و شورای حقوق بشر تنها در گروه کاری انجام خواهد شد2 شورای حقوق بشر به منظور تسهیل در امر بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها و بر اساس سند نهاد سازی یک گروه گزارشگر مرکب از 3 کشور از اعضای شورای حقوق بشر را از گروه های مختلف جغرافیایی با قید قرعه انتخاب می نماید . کشور تحت بررسی می تواند یکی از گزارشگران را از منطقه خود انتخاب و برای یکبار با یکی از گزارشگران انتخابی مخالفت نماید گزارشگران نیز می توانند پس از انتخاب ، انصراف خود را از همکاری در گروه مزبور اعلام نمایند . محدودیتی برای اعلام انصراف گزارشگران وجود ندارد . دفتر کمیسر عالی حقوق بشر کمک فنی و مساعدت لازم را برای گزارشگران فراهم می آورد .2 برا اساس سند نهاد سازی شورای حقوق بشر برای بررسی وضعیت هر کشور سه گزارشگر (گروه تروئیکا ) از سوی شورای حقوق بشر انتخاب که وظیفه هماهنگی موضوعات  سوالات ارائه شده به کشور یو.پی.آر بررسی شونده و تدوین گزارش نشست گروه کاری را عهده دار خواهند بود3 بر اساس اعلامیه مورخ 9/12/1386 (28/2/2008) رئیس شورای حقوق بشر نقش اعضای تروئیکا گرد آوری سوالات و یا موضوعات جهت تسهیل آماده سازی کشور تحت بررسی برای انجام گفتگوی تعاملی است . اعضای تروئیکا بدون ارائه هرگونه نظری نسبت به سولات و موضوعات نسبت به انتقال آنها اقدام می کنند و از هرگونه ارزیابی مسائل مطروحه از سوی کشورها و همچنین وضعیت حقوق بشری آنها خودداری می نمایند .4 کشورها در صورت تمایل می توانند سولات خود را برای دریافت پاسخ از کشور تحت بررسی به گروه تروئیکا ارائه تا از این طریق به دبیر خانه شورای حقوق بشر ارسال گردد.این سوالات بایستی با سند نهاد یو.پی.آر سازی  شورا مطابقت و بر اساس اصول و اهداف و بر مبنای سه گزارش تهیه شده در ارتباط با کشور تحت بررسی باشد . دبیر خانه سوالات و موضوعات دریافتی را به کشور تحت بررسی ارسال می نماید . ارسال سولات بایستی حد اکثر تا 10 روز کاری قبل از شروع تاریخ نشست گروه کاری بررسی وضعیت کشور مورد نظر ، به آن کشور ارسال گردیده باشد .5 گروه تروئیکا سولات و موضوعات را بر اساس محتوا و ساختار گزارش ارائه شده توسط کشور تحت بررسی دسته بندی می نماید با توجه به فرآیند شفافیو.پی.آر در سوالات و موضوعات مطروحه در میان اعضاء شورا و کشورهای ناظر توزیع می شود.6 کشور تحت بررسی در صورت تمایل می تواند پاسخ سوالات و موضوعات مطروحه را به گروه تروئیکا ارسال و یا به هنگام بررسی وضعیت خود در جلسه گروه کاری ارائه نماید.ز-  نحوه بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها در نشست گروه کاری یو.پی آر1- گفتگوی تعاملی ساز و کار یو.پی آرتنها در نشست گروه کاری مورد بررسی قرار خواهد گرفت .2 مدت زمان بررسی وضعیت یک کشور در نشست گروه کاری سه ساعت می باشد که کشور تحت بررسی میتواند به مدت یک ساعت به تشریح وضعیت حقوق بشر خود ، پاسخ به سوالات مطروحه قبلی و سوالات مطروحه به هنگام طرح در جلسه گروه کاری ویا جمع بندی نظرات در پایان جلسه بررسی بپردازد.3 کشورهای عضو شورا (اعضاء گروه کاری ) و کشورهای ناظر هرکدام در صورت تمایل می توانند ضمن ثبت نام و اخذ نوبت برای ایراد سخنرانی ، به طرح دیدگاه های خود در مورد مسائل حقوق بشری در کشور تحت بررسی بپردازند . حداکثر زمان برای کشورهای عضو 3 دقیقه و کشورهای ناظر 2 دقیقه می باشد . تعداد کشورهای داوطلب برای سخنرانی اعم از عضو شورا یا غیرعضو (بدلیل کمبود زمان ) نبایستی از 45 کشور تجاوز نماید .4 گروه کاری پس از اتمام جلسه بررسی گزارش جلسه را به گروه تروئیکای منتخب شورای حقوق بشر ارائه تا با همکاری دبیر خانه و کشور تحت بررسی به تهیه و تدوین گزارش و ارائه آن به گروه کاری جهت تصویب اقدام نماید . کشور تحت بررسی می بایست بطور کامل در جریان تدوین گزارش قرار داشته باشد .5 گروه کاری پس از آماده سازی و تدوین گزارش توسط تروئیکا برای مدت نیم ساعت تشکیل جلسه داده وبا استماع بیانیه تروئیکا در خصوص نحوه تدوین گزارش ، نسبت به تصویب گزارش ارائه شده اقدام می نماید . البته بین زمان اتمام نشست بررسی گروه کاری ساز وکار و ارائه17 بر اساس رویه ای که رئیس گروه کاری در جریان دوره اول بررسی وضعیت کشورها اتخاذ نمود بدلیل ضیق وقت تنها 45 کشور می توانند دواطلب شرکت در گفتگوی تعاملی باشند . گروه کاری قبل از شروع بحث مربوط به هر کشور ، فهرست داوطلبان را ثبت خواهد نمود . بدیهی است که بیش از 45 کشور اجازه شرکت در گفتگوی تعاملی را نخواهند داشت.گزارش توسط گروه تروئیکا به گروه کاری فوق ، زمان معقولی در نظر گرفته می شود . این زمان به هنگام بررسی وضعیت 32 کشور در مرحله اول و دوم حداقل 48 ساعت (2 روز کاری ) بوده است .6 انتظار می رود کلیه توصیه های ارائه شده در نشست بررسی گروه کاری ، بر اساس مفاد سند نهاد سازی مورد پذیرش کشور تحت بررسی قرار گیرد . در تمامی مواردی که توصیه ها مورد حمایت کشور تحت بررسی قرار دارد ، همانگونه باید مورد شناسائی قرار گرفته و در گزارش آورده شود . به سایر توصیه ها و نقطه نظرات کشورها در گزارش اشاره خواهد شد . هر دونوع توصیه ها در گزارش گروه کاری گنجانده شده و به نشست شورای حقوق بشر برای تصویب نهائی ارائه میگردد.انتظار می رود کشور تحت بررسی توصیه های مورد حمایت خود و همچنین تعهدات داوطلبانه را پیگیری نماید .7 کشور تحت بررسی میتواند نظرات خود را در خصوص توصیه ها ویا جمع بندی های اعلام شده و همچنین تعهدات داوطلبانه اش در هر زمانی که مناسب بداند ، چه در جریان نشست گروه کاری و یا در مدت زمان بین جلسه گروه کاری و نشست بعدی شورای حقوق بشر و یا به هنگام برگزاری جلسه بعدی شورای حقوق بشر اعلام نمیاد8 در بخش انتهائی گزارش گروه کاری قید می شود که توصیه ها و جمع بندی های بعنوان نظر گروه کاری ساز و کار یو. پی. آر به حساب نیامده بلکه بعنوان موضع کشورهای پیشنهاد کننده و یا کشور تحت بررسی میباشد . البته کشور تحت بررسی مخیر است که توصیه ها را پذیرفته و یا از قبول آنها صرف نظر نماید.ح - نحوه بررسی گزارش گروه کاری در جلسه شورای حقوق بشر و تصویب گزارش نهائی1 گزارش مصوب گروه کاری یو. پی. آر در اولین نشست عادی شورای حقوق بشر جهت تصویب نهائی ارائه می گردد . چارچوب و شکل گزارش نهائی شامل خلاصه ای از اقدامات انجام شده در روند بررسی ، توصیه ها ونتایج و تعهدات داوطلبانه خواهد بود2 فرآیند بررسی در گروه کاری با تصویب گزارش نهائی بررسی ها در جلسه عادی شورای حقوق بشر پایان می یابد .3 قبل از تصویب گزارش نهائی در شورای حقوق بشر ، گزارش گروه کاری همراه با نظرات کشور تحت بررسی در ارتباط با توصیه ها ، جمع بندی ها و همچنین تعهدات داوطلبانه کشور تحت بررسی و پاسخ های ارائه شده به سوالات و موضوعات مطروحه که قبلا در گفتگوی تعاملی در گروه کاری بطور کامل به آن پرداخته نشده بود ، مطرح و در گزارش نهائی درج خواهد شد .4 خلاصه ای از نظرات مطروحه توسط کشور تحت بررسی ، اعضای شورای حقوق بشر و کشورهای ناظر و همچنین نقطه نظرات سایر نهاد های ذیربط که قبل از تصویب گزارش نهائی در جلسه شورا مطرح شده اند ، در گزارش مربوط به نشست شورای حقوق بشر ذکر خواهد شد .5 محتوای گزارش نهائی می تواند شامل مواردی چون ارزیابی وضعیت حقوق بشر در کشور مورد نظر از جمله تحولات مثبت و چالش های فرا روی آن ، تاکید بر افزایش همکاری جهت حمایت و ارتقاء حقوق بشر، تصویب کمک های فنی و ظرفیت سازی در مشورت با کشور ذیربط و با رضایت آن و تعهدات داوطلبانه کشور بررسی شونده باشد .ط- نحوه مشارکت سازمان های غیر دولتیسازمانهای غیر دولتی و نهاد های ملی حقوق بشری و ... می توانند در جلسات گروه کاری و نشسته ای شورای حقوق بشر مشارکت داشته باشند . اما از اظهار نظر و ایراد نطق و انتشار بیانیه در گروه کاری بررسی وضعیتهای حقوق بشری منع شده اند . در عین حال سازمانهایی غیر دولتی در جلسات شورای حقوق بشر و به هنگام تصویب نهائی گزارش کشورها می توانند نظرات خود را از طریق بیانیه و یا ایراد نطق مطرح نمایند . در مجموع سازمانهای غیر دولتی در چهار سطح در جریان ساز کار یو. پی. آر حضور داشته و ایفای نقش می نمایند.1 ارائه مشورت های لازم به کشور تحت بررسی هنگام تهیه گزارش ملی2 ارائه اطلاعات به دفتر کمیساریای عالی برای تهیه اطلاعات قابل اتکاء و اعتماد در ارتباط با کشور تحت بررسی3 ارائه مشورت و تاثیر گذاری در نظرات برخی کشورها به منظور طرح دیدگاه های مورد نظر آنها در خصوص مسائل حقوق بشر کشور تحت بررسی به هنگام بررسی وضعیت آن کشور در گروه کاری4 ایراد سخنرانی و ارائه مشورت به کشورها به هنگام بررسی و تصویب نهائی گزارش کشور مورد نظر در اجلاس شورای حقوق بشرپاسخ به برخی سوالات1 آیا یو پی آر تنها ساز و کار بیان وضعیتهای حقوق بشر کشورها است ؟شورای حقوق بشر امکان طرح قطعنامه های کشوری و سایر رویه های نظارتی که در کمیسیون حقوق بشر بوده است نظیر رویه های جدید دریافت شکایات (که جایگزین رویه 1503 شده است) را در کنار ساز کار یو پی آر مطرح ساخته است . اما هنوز مشخص نیست که واقعا شورای حقوق بشر جه فرآیندی را فیمابین یو پی آر و سایر رویه ها جهت بیان وضعیتهای کشوری دنبال می نماید . اما بهر حال از قطعنامه تاسیسی شورای حقوق بشر چنین مستفاد می شود که یو پی آر یکی از چندین ساز و کاری است که برای بیان وضعیتهای کشوری در شورای حقوق بشر طراحی شده است.2 پیامد های عدم همکاری کشور تحت بررسی با ساز و کار یو پی آر جه می باشد؟الف - بعد از اعمال تمامی اقدامات لازم جهت تشویق کشورها به همکاری با مکانیزم یو پی آر ، شورا در صورت اقتضاء مورادی را که همکاری یک شور با ساز و کار یو پی آر شورای حقوق بشر به وضعیت حقوق بشر در این کشور در چارچوب سایر ساز و کارها به آن خواهد پرداخت، برگرفته از سایت ستاد حقوق بشر قوه قضائیه

آمانو سوال درباره PMD را بی پاسخ گذاشت!

تازه‌ترین خبرها از مذاکرات هسته‌ای وین  آمانو سوال درباره PMD را بی پاسخ گذاشت!

بازی پیچیده غرب و آژانس برای تحمیل توافق بد همچنان در حال پیگیری است و این سناریو روز گذشته با اظهارات آمانو در خصوص نهایی شدن گزارش «پی ام دی» تا پایان سال ادامه داشت.

«یوکیا آمانو» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز گذشته  و پس از بازگشت از سفر خود به تهران و دیدار با رییس جمهور و دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان، در جمع خبرنگاران در محل مذاکرت هسته ای ضمن اشاره به حصول «پیشرفت»، اظهار داشت: «با همکاری ایران فکر می‌کنم بتوانیم تا پایان امسال گزارشی را درباره PMD صادر کنیم.»
PMD یعنی مجموعه ادعاهایی که آژانس در خصوص رخ‌داد فعالیت‌های نظامی در برنامه هسته‌ای ایران پیش از سال 2003 مطرح کرده است، ادعاهایی که دروغ است و دروغ بودن آنها در دوران محمد البرادعی، مدیر کل سابق آژانس ثابت شده بود. اما آمانو که بنابر اسناد ویکی‌لیکس، خود را هم‌گام واشنگتن می‌پندارد و البته به خوبی نیز این را ثابت کرده است، در بدو ورود خود به آژانس بار دیگر این ادعاها را
زنده کرد.
به گزارش فارس،‌ اینکه دقیقا در تهران بین آمانو و مقامات ایرانی چه توافقاتی صورت گرفته، اصلا معلوم نیست. اما اینکه آمانو برای اولین بار از گزارش‌دهی در خصوص PMD سخن می‌گوید، نشان‌گر آن است که قول همکاری‌هایی را در این خصوص گرفته است. به‌عبارت دیگر، احتمالا ایران پذیرفته تا بار دیگر ثابت کند که در گذشته هیچ فعالیت نظامی نداشته است. سوالاتی در این خصوص به‌وجود می‌آید: آیا دسترسی‌هایی به برخی مراکز به آژانس داده شده است؟ آیا اجازه مصاحبه – یا بهتر است بگوییم بازجویی – با برخی افراد به آژانس اعطا شده؟ این سوالات را تنها مقاماتی که با آمانو توافق کرده‌اند، می‌توانند پاسخ دهند.
پس از اظهارات صبح روز گذشته آمانو، عصر دیروز محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه رایزنی‌های خود در وین، بار دیگر با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار و گفت وگو کرد.

  توافق غیر قطعی!
علاوه بر رویکرد آژانس برای تحمیل یک توافق بد به ایران، غربی ها حیله تفاهم بدون امضاء را هم در دستور کار دارند؛ تاجاییکه دیپلمات های غربی اعلام کردند در وین تفاهم هسته ای با ایران ممکن است حاصل شود اما توافقی امضا
نمی شود!
در همین رابطه، حسین نقوی حسینی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به متن بدون امضا که حیله و مکر جدید آمریکایی‌ها است، گفت: نباید به هیچ عنوان تیم مذاکره کننده کشورمان چنین چیزی را بپذیرد زیرا اگر متن بدون امضا تهیه شود در آن صورت نتیجه مذاکرات، شکست و جمهوری اسلامی ایران مقصر اصلی آن معرفی خواهد شد. خبرگزاری آسوشیتدپرس  هم دیروز گزارش داد: دیپلمات‌ها گفته اند ایران و قدرتهای جهانی به توافقی آزمایشی برای رفع تحریم ها به عنوان بخشی از توافق هسته‌ای رسیده اند. این خبرگزاری به نقل از دو دیپلمات غربی افزود با این وجود مقامات ارشد ایران و 6 قدرت جهانی باید این سند را که مشخص می‌کند کدام تحریم‌ها و در چه زمانی برداشته می‌شوند تائید کنند.
این دو دیپلمات که خواسته‌اند بی‌نام بمانند گفته‌اند کارشناسان دو طرف که در حال کار بر روی جزئیات بوده‌اند بر روی این سند موافقت کرده‌اند.
این دو مقام موضوع رفع تحریم‌ها را یکی از بغرنج ترین مسائل مورد اختلاف بین ایران و آمریکا توصیف کرده‌اند.
خبرگزاری روسی اسپوتنیک  نیز روز شنبه به نقل از یک منبع گزارش داد: «هیات ایرانی به 5+1 اطلاع داده که مخالف رفع تدریجی تحریمها است و تاکید کرده که تحریمها باید بلافاصله پس از امضای توافق برداشته شوند».

  احتمال تمدید مذاکرات
در خصوص امکان تمدید مذاکرات هم رویترز به نقل از  یک مقام ارشد آمریکایی که نامش فاش نشده است، اعلام کرد: این احتمال وجود دارد که اگر مذاکره کنندگان در آستانه یک توافقنامه باشند، مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی از ضرب الاجل 7 جولای (سه‌شنبه 16 تیر) نیز عبور کند.
این مقام آمریکایی در پاسخ به این سؤال که اگر ایران و قدرت‌های جهانی برای دستیابی به یک توافق، بسیار نزدیک شده باشند، آیا مذاکرات از ضرب الاجل تعیین شده فراتر خواهد رفت، گفت: آیا می‌توان تصور کرد که ما از هفتم جولای عبور کنیم؟ قطعاً، این مسئله قابل تصور است ولی ما می‌خواهیم در اسرع وقت این کار را انجام دهیم.
یک عضو تیم مذاکره‌کننده ایرانی هم در این خصوص به شبکه خبری المیادین گفت که تیم ایران در بند سقف زمانی برای رسیدن به توافق نیست.
این عضو تیم مذاکره‌کننده ایران در وین، که المیادین به نام وی اشاره نکرد، افزود:‌ بنابراین ما مخالفت تمدید مدت مذاکرات نیستیم.

تاریخچه سازمانهای بین الملل

کنگره وین اثر ژان−باپتیست ایزابی , ۱۸۱۹.

کنگره وین کنفرانس سفیران قدرتهای بزرگ اروپا به ریاست دولتمرد اتریشی کلمنز ونزل ون مترنیخ بود که در یکم نوامبر ۱۸۱۴ تا ۸ ژوئن ۱۸۱۵ در وین برگزار شد.

هدف آن حل مسائل و ترسیم دوبارهٔ نقشهٔ سیاسی جدید اروپا پس از شکست امپراطور فرانسه ناپلئونبود که همچنین بازتابی از تغییر در جایگاه ملت-دولتهای اروپایی بوده با انحلال امپراطوری روم مقدس در هشت سال پیش از آن روی داده بود. به رغم بازگشت ناپلئون از تبعید و از سرگیری قدرت در فرانسه در مارس ۱۸۱۵ بحثها ادامه یافت و سند نهایی این کنگره نه روز پیش از شکست نهایی ناپلئون در جنگ واترلو در روز هشتم ژوئن ۱۸۱۵ به امضا رسید.

ویژگی نامعمول کنگره وین آن بود که به معنای درست کلمه «کنگره» نبود؛ هرگز با حضور تمام اعضا تشکیل نشد و بیشتر بحثهای آن به صورت غیررسمی در میان قدرتهای بزرگ بدون داشتن نماینده از کشورهای کوچکتر روی می‌داد.

هدف کنگره تعیین کردن شکل کامل نقشهٔ اروپا پس از جنگهای ناپلئونی بود – به استثنای شروط صلح میان فرانسه و ائتلاف ششم که قبلا در پیمان پاریس در موردشان تصمیم گیری شده بود و چند ماه پیشتر به امضا رسیده بود.^[۱]

بیانیه انتقاد آمیز سازمان ملل درباره سیاست های تبعیض آمیز اسرائی

حقوق بشر  > جهان  - سازمان ملل با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد «سیاست‌های تبعیض‌آمیز» اسرائیل موجب شده است بیش از ۸۰ درصد از کودکان فلسطینی در شرق بیت‌المقدس (اورشلیم) در فقر زندگی کنند.

کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل روز چهارشنبه (۱۸ اردیبهشت) با انتشار بیانیه‌ای تاکید کرد :«فقر فلسطینیان در اورشلیم در یک دهه گذشته دائما افزایش یافته است.» در ادامه این بیانیه آمده است فقر میان فلسطینیان با انزوای اقتصادی فزاینده در این شهر ارتباط تنگاتنگ دارد. کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل در ادامه افزود سیاست‌های تبعیض‌آمیز اسرائیل و وضعیت حقوقی متفاوت ساکنان فلسطینی در بیت‌المقدس در مقایسه با شهرک‌نشینان اسرائیلی نیز از عواملی است که به ایجاد سطوح بالای فقر در میان فلسطینیان منجر می‌شود. کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل خواهان پایان فعالیت‌های شهرک‌سازی غیرقانونی اسرائیل شد و ساخت دیوار حائل در امتداد کرانه باختری اشغالی را محکوم کرد. نیروهای اسرائیلی روز چهارشنبه به فلسطینیانی که در مقابل مسجدالاقصی در شرق بیت‌المقدس تجمع کرده بودند حمله و ده‌ها نفر از جوانان فلسطینی را دستگیر کردند. گسترش مداوم و کنونی شهرک‌های اسرائیلی در اراضی اشغالی فلسطین یک مانع اساسی در راه تلاش‌ها برای استقرار صلح در خاورمیانه ایجاد کرده است. بیش از نیم میلیون اسرائیلی در بیش از ۱۲۰ شهرک غیرقانونی که پس از سال ۱۹۶۷ و اشغال کرانه باختری و شرق بیت‌المقدس ساخته شده است، زندگی می‌کنند. سازمان ملل و اغلب کشورها شهرک‌های اسرائیلی را غیرقانونی می‌دانند زیرا این اراضی در جنگ سال ۱۹۶۷ از سوی اسرائیل به اشغال درآمد و بنابراین مشمول معاهده ژنو می‌شود که ساخت و ساز در اراضی اشغالی را ممنوع می‌داند.

نقض حریم هوایی ایران پیگرد قانونی دارد

حقوق بشر  > ایران  - یک وکیل پایه یک دادگستری گفت: تحرکات غیرقانونی ناوهای آمریکایی در مرزهای آبی و آسمان ایران، نقض پیمان‌های بین‌المللی است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، نادر خمسه‌ای با اشاره به نقض حریم هوایی ایران توسط هواپیماهای آمریکا اظهار داشت: تحرکات غیرقانونی ناوهای آمریکایی در نزدیکی مرزهای آبی و آسمان ایران، نقض پیمان‌های بین‌المللی است.

 وی با بیان اینکه عبور هر هواپیمای مسافربری و عضو پیمان(ایکائو)از حریم هوایی مجاز است، ادامه داد: نقض حریم هوایی برای جاسوسی و فعالیت‌های سیاسی از موقعیت‌های یک کشور، پیگرد قانونی دارد.

 خمسه‌ای با اشاره به نامه انتقادی نماینده ایران در سازمان ملل خاطرنشان کرد: هواپیماهای آمریکا، حریم هوایی ایران را نقض کرده‌اند و ایران باید این مساله را به طور جد در مجامع بین‌المللی حتی دیوان بین‌المللی کیفری نیز پیگیری کند.

ستاد حقوق بشر قوه قضاییه