آشنایی با محاکم قضایی دادگاه عالی انتظامی قضات

آشنایی با محاکم قضایی دادگاه عالی انتظامی قضات



تمامی افراد بشر مصون از خطا نمی باشند و این اصل شامل قضات نیز می گردد. بنابراین بایستی مرجع خاصی وجود داشته باشد که به تخلفات قضات رسیدگی نماید. این مرجع، دادگاه عالی انتظامی قضات می باشد. علاوه بر آن، به علت اهمیت کار قضات و خطیر بودن امر دادرسی این امکان وجود دارد که علیه قضات از سوی اصحاب دعوی یا به واسطه آنها شکایت کیفری صورت گیرد. بدین منظور قضات از مصونیت قضایی برخوردار بوده و در صورتی می توان به جرم این افراد رسیدگی نمود که دادگاه عالی انتظامی قضات، قاضی موردنظر را معلق نماید. دادگاه عالی انتظامی قضات از یک نفر رئیس، دو نفر عضو اصلی و یک نفر عضو علی البدل تشکیل شده است که به جای عضو غایب یا معذور انجام وظیفه می نماید. در معیت دادگاه عالی انتظامی قضات، دادسرای انتظامی قضات به فعالیت می پردازد که از دادستان انتظامی و به تعداد لازم دادیار و کارمند تشکیل شده است و وظیفه آن بازرسی و کشف تخلفات و تقصیرات مستخدمین قضایی و همچنین تحقیق در جهت تخلفات اخلاقی و اعمال و رفتار منافی با حیثیت و شئون قضایی و سوءشهرت و اهمال و مسامحه آنان در انجام وظیفه می باشد. در صورتی که اصحاب دعوا از قاضی رسیدگی کننده به دعوی تخلفات قضایی و یا اعمال خلاف اخلاق و یا رفتار منافی با حیثیت و شئون قضایی و یا اهمال و مسامحه در انجام وظیفه مشاهده نمایند می توانند شکایت خود را تقدیم دادسرای انتظامی قضات واقع در تهران – میدان ارگ – کاخ دادگستری نمایند. علاوه بر شکایت ذی نفع، گزارش مراجع رسمی، اعلام وزیر دادگستری یا دادستان کل، مشهودات و مسموعات و اطلاع دادستان انتظامی و یا دادیاران دادسرای انتظامی و همچنین ارجاع دادگاه عالی انتظامی قضات می تواند مبنای شروع به رسیدگی و تحقیقات دادسرای انتظامی قضات باشد. دادسرای انتظامی قضات در صورتی که شکایات، اعلامات و گزارش ها را بی اساس، تشخیص دهد دستور بایگانی آنها را صادر می نماید، اما چنانچه عقیده بر تعقیب داشته باشد با صدور کیفرخواست پرونده را برای تعیین مجازات انتظامی به دادگاه عالی انتظامی قضات ارسال می دارد. دادگاه عالی انتظامی قضات براساس اثبات تخلف یکی از مجازات های ذیل را برای قاضی متخلف صادر می نماید.
     - اخطار کتبی بدون درج در ورقه خدمت
    - توبیخ کتبی با درج در ورقه خدمت
    - کسر مقرری ماهیانه تا یک ثلث از یک ماه تا شش ماه
    - انفصال موقت از سه ماه تا یکسال
    - تنزل مقام یک درجه یا زیادتر
    - انفصال دائم از وزارتخانه ذی مدخل
    آرای صادره از دادگاه انتظامی قضات در صورتی که مبنی بر برائت قاضی باشد قابل اعتراض از سوی شاکی نمی باشد و در صورتی که مبنی بر محکومیت قاضی باشد اگر مجازات تا درجه سه یعنی (کسر مقرری ماهیانه تا یک ثلث از یکماه تا شش ماه) باشد قطعی و بالاتر از آن ظرف مهلت یکماه از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در هیات تجدیدنظر انتظامی است. در صورت عدم شکایت از قاضی مزبور به مدت دو سال از زمان انجام تخلف و یا منتفی شدن دو سال از آخرین اقدام تعقیبی، تخلف مزبور شامل مرور زمان گردیده و قابل پیگیری نمی باشد.
    
    برخی تخلفات قضایی قضات
    - عدم صدور رای ظرف مهلت هفت روز از زمان اعلام ختم دادرسی
    - عدم نظارت کافی بر امور دفتری شعبه و عدم گزارش قصور کارمندان دفتری
    - تجدید و تاخیر جلسات دادگاه بدون مجوز قانونی و به طور کلی اهمال در انجام وظایف قانونی
     - افشای آرای دادگاه قبل از اعلام رسمی
    - رفتار خارج از نزاکت یا توهین نسبت به همکاران قضایی و اصحاب دعوا
    - عدم ثبت اسناد در دفاتر دادگاه
    - گزارش خلاف واقع
    - توصیه پذیری از مقامات متنفذ و یا دوستان و... و انجام یا ترک وظیفه قانونی
    - عدم رعایت قوانین موضوعه
    - عدم اتخاذ تصمیم نسبت به ایراد عدم صلاحیت ذاتی در نخستین جلسه رسیدگی
    - غیبت بدون عذر موجه و عدم حضور به موقع در محل خدمت
    - مستدل ننمودن احکام صادر
    
    
    
    
 روزنامه ایران، شماره 5139 به تاریخ 9/5/91، صفحه 16 (قضایی - حقوقی)